Δευτέρα 3 Οκτωβρίου 2011

Μαρτυρίες και ανταποκρίσεις (4)


¨       Ἀνώνυμη ἀνταπόκριση στόν "Ἡμερήσιο Τηλέγραφο" τοῦ Λονδίνου στίς 10.10.1922

"Ἡ κατάσταση τό Λουλέ Μπουργκάζ εἶναι δύσκολο νά περιγραφεῖ. Ὅλος ὁ δρόμος πρός τόν Βορρᾶ ἔχει κατακλυσθεῖ ἀπό μετακινήσεις κάθε εἴδους, πού αὐξάνουν συνεχῶς μέ νέες ἀφίξεις ἀπό τούς χωματόδρομους δυτικά καί ἀνατολικά. Πληθυσμοί ὁλόκληρων χωριῶν μετακινοῦνται συμπαγεῖς κάτω ἀπό τήν προστασία λίγων ὁπλισμένων ἀνδρῶν πού τούς προφυλάσσουν ἀπό τούς ληστές καί τίς ἐπιθέσεις τῶν Τούρκων. Μία ἀπερίγραπτη δυστυχία εἶναι ἀποτυπωμένη σέ κάθε πρόσωπο καί παντοῦ πλανᾶται ἡ ὀδύνη αὐτῶν πού ἐγκαταλείπουν τά σπίτια τους καί τά χωράφια τους. Ὡστόσο, ὁ τρόμος γιά τόν ἐρχομό τῶν Τούρκων παρασύρει κάθε ἀτομικό πόνο καί τά πανικόβλητα πλήθη προχωροῦν χωρίς νά αἰσθάνονται τήν κούρασή τους.
Εἶναι χαρακτηριστικό ὅτι κάθ' ὅλο τό μῆκος τοῦ μακρυνοῦ αὐτοῦ δρόμου καί μέχρι τό Λουλέ Μπουργκάζ ὑπῆρχαν ἐλάχιστα ἴχνη ἀπό καταυλισμούς ἤ στάσεις, πρᾶγμα πού σημαίνει ὅτι οἱ φυγᾶδες δέν θεωροῦν ἀσφαλές τό νά σταματήσουν προτοῦ νά ἀπομακρυνθοῦν πολλά χιλιόμετρα ἀπό τήν Κωνσταντινούπολη.
Μετά, οἱ μακρυές φάλαγγες φαίνονται νά χαλαρώνουν. Οἰκογένειες κοιμοῦνται δίπλα στά κάρα καί τά βουβάλια πού μοιάζουν τόσο κουρασμένα πού νά μή μποροῦν νά βοσκήσουν, ἐνῶ ἕνας κουρασμένος Ἕλληνας στέκεται φρουρός. Πιό βόρεια, στό Μπαμπά Ἐσκί, οἱ λασπόδρομοι τελειώνουν καί οἱ βοϊδάμαξες μποροῦν νά κυλοῦν εὐκολότερα στόν κακοστρωμένο δρόμο...
Σέ ἀπόσταση εἴκοσι χιλιομέτρων ἀπό τήν Ἀδριανούπολη, οἱ δρόμοι παρουσιάζουν τό ἐντυπωσιακό θέαμα μιᾶς συνεχοῦς φάλαγγας ἀπό πρόσφυγες, μέ πολλά κάρα καί στίς δυό κατευθύνσεις τοῦ δρόμου καί μέ ὅλους, ἐκτός ἀπό τά παιδιά καί τούς γέρους, νά βαδίζουν οἱ πιό πολλοί ξυπόλητοι στίς λάσπες. Ἐδῶ καί ἐκεῖ ἡ κίνηση τῆς φάλαγγας σταματᾶ καί οἱ πρόσφυγες μέ τά κάρα τους συνωθοῦνται. Σέ σημεῖο ὅπου ἡ μετακίνηση τῶν κάρων εἶναι δύσκολη καί τό δύσκολο πέρασμα ἐπιβραδύνει τή φάλαγγα τῶν ἀπελπισμένων προσφύγων, πολλοί σκορπίζουν γύρω γιά νά ξεκουραστοῦν καί σχηματίζουν συγκεντρώσεις τόσο μεγάλες, ὅσο ἕνα τάγμα βρετανικοῦ πυροβολικοῦ. Οἱ δυστυχεῖς πρόσφυγες ξεδιψοῦν καί πλένονται στά γύρω βρώμικα, λασπωμένα ρυάκια...
Ὅπως ἄκουσα, ὁ χείμαρρος τῶν προσφύγων, κυλᾶ γιά τρεῖς μέρες μέ τήν ἴδια ἔνταση ὅπως σήμερα. Οἱ ἀρχές ὑπολογίζουν, ὅτι τουλάχιστον 100.000 πρόσφυγες ἔχουν ἤδη περάσει πρός τήν Ἀδριανούπολη καί ὑπολογίζουν πῶς ἀπ' ὅτι φαίνεται στόν δρόμο, ὁ χείμαρρος θά διαρρέει γιά μία ἀκόμη ἑβδομάδα...

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου